Een week geleden was het ‘drie is te veel’ bij Alpine, dat voor het stoeltje naast Esteban Ocon moest kiezen tussen Fernando Alonso en Oscar Piastri. Na een paar doldwaze dagen op de rijdersmarkt raakt het behalve Alonso mogelijk ook opvolger Piastri kwijt en zit het met een zitje zonder coureur. Een uitleg en analyse over Formule 1-contracten, paddockgekonkel en mismanagement.
Lees ook: Juridische kwestie dreigt om Piastri om mogelijk vertrek naar McLaren
Het is het Formule 1-equivalent van een jarenlange relatie uitmaken via een Whatsappje. Zondagavond vertelde Alonso nog aan Alpine-teambaas Otmar Szafnauer dat de gesprekken over hun verdere samenwerking er goed uitzagen, en hij nergens anders had getekend. Maandagochtend las Szafnauer tegelijkertijd met de rest van de wereld het persbericht dat Alonso in 2023 naar Aston Martin gaat – al valt in zijn geval niet uit te sluiten dat zijn laptop of telefoon daarna door de kamer vloog.
Het eerste signaal dat het daarna promoveren van test- en reserverijder Piastri niet het inkoppertje was dat het leek, was dat Alpine hem niet gelijk aankondigde. Tijdens een persconferentie in klein comité deed Szafnauer dinsdag (onder meer tegenover The-Race) opmerkelijke – en opmerkelijk open – uitspraken. Piastri en zijn management zouden nog over hun opties nadenken. ‘Wat dat ook betekent’, aldus Szafnauer. Hij kreeg Piastri’s manager, ex-Formule 1-coureur Mark Webber ook niet te pakken.
Dat kwam door het tijdsverschil met Australië, stelde Szafnauer. Over tijdsverschil gesproken: Alpine kondigde dinsdagmiddag alsnog aan Piastri te promoveren, terwijl het in Australië midden in de nacht was. Ook opvallend: er kwam geen quote van Piastri aan te pas. Geen: ‘Wat verheug ik me op deze kans’, of wat dan ook. En warempel: enkele uren later, nog steeds in het holst van de Australische nacht, weersprak Piastri een Alpine-deal voor 2023 te hebben en stelde ‘niet voor Alpine te rijden in 2023’.
(tekst loopt door onder de tweet)
Waarom zou Piastri dat zeggen?
Als 21-jarige zonder ook maar een Grand Prix-start achter je naam, zeg je niet zomaar nee tegen een Formule 1-zitje. Tenzij je ergens anders een beter zitje kan krijgen – en er héél zeker van bent dat dit doorgaat of zelfs al iets getekend hebt. Voor Piastri is dat, zo zeggen alle paddockgeruchten, bij McLaren. Zijn landgenoot Daniel Ricciardo zit daar op de schopstoel (daarover straks meer).
Dat McLaren en Piastri met elkaar bezig zijn, is al langer een hardnekkig paddockgerucht. Pikant is wel: McLaren is in Amerika met haar Indycar-stal bij een soortgelijke soap betrokken, met Alex Palou en Ganassi. Deze zaak ligt inmiddels bij de rechter. Mede daarom heeft McLaren vermoedelijk wijselijk niet gelijk een persbericht de deur uit gedaan om Piastri aan te kondigen.
Lees ook: Indycar-kampioen Palou in 2023 naar McLaren, al denkt Ganassi daar anders over
Waarom denkt Alpine een deal met Piastri te hebben?
Wel, dat heeft het ook. Voor 2022 en (in theorie) 2023. Alpine heeft er geen geheim van gemaakt dat het ‘opties’ op Piastri heeft voor 2023. De vraag is wel: heeft het aan alle voorwaarden voldaan, en is er sprake van deadlines en heeft Alpine die gehaald?
Een ‘optiecontract’ is standaard in de Formule 1. FORMULE 1 Magazine heeft wel eens deals ingezien, en daar staat dan bijvoorbeeld in dat coureur X als testrijder pak ‘m beet 200.000 dollar krijgt, en dit 600.000 wordt als er het jaar erop promotie naar een racezitje volgt, en dat bij een tweede seizoen verdubbelt als het team de optie licht, etc. De crux is wel dat er altijd data (deadlines) aan die opties verbonden zijn.
(tekst loopt door onder de foto)
Wie heeft gelijk?
Tsja, dat wordt nu de vraag. Het lijkt hier in de basis om drie factoren te gaan. De eerste: heeft Alpine aan alle verplichtingen aan Piastri voldaan? Het team claimt van wel en vertelde de BBC te denken juridisch in haar recht te staan. Opvallend: Alpine-teambaas Otmar Szafnauer leek dit dinsdag al aan te voelen en haalde aan dat Alpine aan alle verplichtingen (beloofde testkilometers, een simulator- en track side-rol) heeft voldaan. Een gekke manier om je nieuwe ‘aanwinst’ aan te kondigen, natuurlijk: vooral benadrukken dat belofte schuld maakt en hij juridisch aan je vast zit.
Punt twee is of aan alle deadlines is voldaan om de optie op Piastri te lichten. Welke deadline er in Piastri’s deal staan, is niet bekend. Maar: 31 juli is daarbij een datum die vrij gangbaar is. Want zo niet, dan kun je naar iets anders op zoek. Een team moet dan laten weten een optie te willen gebruiken of niet – een mailtje is daarvoor al voldoende. Maar laat Alonso nou nét 1 augustus zijn overstap hebben aangekondigd, en Alpine Piastri op 2 augustus bevestigd hebben… Nogmaals, we weten de deadlines niet, maar het zou amateuristisch van Alpine zijn áls het zo is gelopen.
Derde punt is een clausule die naar verluidt in Piastri’s deal staat: Alpine zou hem in 2023 van een zitje moeten voorzien om het langer lopende contract geldig te houden. Zo niet bij het eigen team, dan elders. Vandaar dat Alpine met Williams in de slag was om hem daar te stallen. Iets waar Piastri niet bepaald warm voor liep en wat mede tot de onderhandelingen van Piastri’s management met McLaren zou hebben geleid. Piastri’s management kan daardoor misschien wel claimen dat Alpine niet genoeg heeft gedaan om haar pupil elders onder te brengen – of simpelweg te laat was met het offreren van het eigen Alpine-zitje.
En nu?
Lijkt de gang naar de rechter onvermijdelijk. De Formule 1-fabrieken gaan straks allemaal dicht – tijdens de zomerstop is een shutdown van twee weken verplicht – dus het zal waarschijnlijk snel allemaal mailtjes en papierwerk bijeen rapen zijn om dit vervolgens naar de advocaten te sturen.
In de Formule 1 bestaat daarbij het zogenaamde Contract Recognition Board – een orgaan dat zich specifiek over contracten buigt. Formule 1-contracten zijn enorm dik en gedetailleerd: wat dit soort zaken betreft, maar er staat zelfs precies in welke teamkleding je bijvoorbeeld naar een sponsorevenement aan moet.
Daarnaast heb je gelijk hebben en gelijk krijgen. Wat als Piastri écht niet bij Alpine wil instappen? Of wat als Alpine denkt een ongemotiveerde Piastri te krijgen, met wie de relatie als coureur natuurlijk niet de beste start heeft. Dan is een schikking of het ‘verkopen’ van zijn contract, mocht de deal toch rechtsgeldig zijn, de beste mogelijkheid. Een cynicus kan ook zeggen: Alpine heeft de optie op Piastri – al dan niet terecht – misschien ook hierom wel snel gelicht. Met alle PR-schade van dien.
Valt Alpine iets te verwijten?
Ja. Want PR-technisch is dit dus sowieso een nachtmerrie voor het team, met zelfs Ryanair dat Alpine op Twitter op de korrel nam. Daarnaast heeft het enorm in de carrière van Piastri geïnvesteerd en loopt hij zo misschien de deur uit.
(tekst loopt door onder de tweet)
Alpine heeft te lang getwijfeld met het doorhakken van een knoop over Alonso, en zodoende ook over Piastri. Het verlies van Alonso aan Aston Martin was al een coup voor Aston en een aderlating voor Alpine, terwijl straks dus ook zijn beoogde opvolger misschien wel de deur uitloopt. Daarnaast heeft Alpine haar eigen bewegingsruimte met betrekking tot de ‘drie coureurs, twee zitjes’-situatie beperkt door Ocon vorig jaar al met een langdurige deal vast te leggen. Al zal het zich nu gelukkig prijzen met de solide Fransman in elk geval één coureur onder contract te hebben staan!
De schijn is verder gewekt dat Alpine niet goed weet wat de eigen contractuele situatie met Piastri is, of anderzijds outplayed is door Piastri, zijn management en misschien ook wel Alonso en diens manager Flavio Briatore. Pijnlijk voor teambaas Szafnauer én CEO Laurent Rossi. Toen topadviseur Alain Prost van de winter tegen zijn zin in bij Alpine moest vertrekken, schamperde hij dat Rossi de spotlight niet wil delen. Daar staat Rossi – van huis uit engineer, maar ook in het bezit van een MBA – nu vol in. Het valt ook niet uit te sluiten dat hij voor hij op vakantie gaat eerst nog een tussenstop voor een uitbrander moet maken op de Renault-burelen.
Lees ook: Jaloezie en verstoorde relaties: Prost geeft Alpine-baas Rossi ervan langs
Wat moet Alpine als het Piastri niet krijgt?
In principe betekent dit dat Piastri dan landgenoot Ricciardo vervangt bij McLaren. De oudere van de twee Aussies (33) heeft óók een McLaren-deal voor 2023, dus dat kan ook een soap op zich worden…
Mocht McLaren echter van hem af komen, dan zou Ricciardo een optie voor Alpine zijn. Mits hij interesse heeft in een terugkeer in de Renault-formatie waarvoor hij in 2019 en 2020 al reed, en niet liever in een andere klasse aan de slag gaat of zelfs stopt.
Alpine is verder beperkt qua geschikte opties. Alexander Albon is mogelijk vrij, al wil Williams graag met hem door en heeft wellicht een optie op hem. Pierre Gasly (Frans en Grand Prix-winnaar) zou kunnen. Hij staat bij Red Bull onder contract, maar Alpine-Renault heeft in 2017 Carlos Sainz ook al eens uit een Red Bull-contract gekocht.
Is zoiets nieuw in de Formule 1?
Verre van. Michael Schumacher debuteerde in 1991 bij Jordan, maar zat de race erna al in een Benetton. Dat leidde ook tot een rechtszaak, met Eddie Jordan die claimde een (voor-)contract te hebben. Eén zinnetje was Schumachers vrijbrief: In plaats van dat er stond dat Schumacher ‘het contract om met Jordan te racen’ zou tekenen, was veranderd in dat Schumacher ‘een contract om te racen’ zou tekenen. En dat deed hij ook: bij Benetton…
In de jaren 2004-2006 zorgde Jenson Button voor een contractsoap. Hij reed in 2004 bij BAR-Honda, maar tekende bij Williams. De Brit dacht vanwege een clausule over fabrieksmotoren etc. onder zijn BAR-deal uit te kunnen, maar werd in het ongelijk gesteld en moet blijven. In 2005 tekende Button wéér een Williams-deal, maar kreeg toen zelf koude voeten toen Williams haar BMW-motoren verloor. Hij kocht dat contract uiteindelijk af, naar verluidt voor zo’n 20 miljoen, en bleef bij BAR.
