Flashback ’09: Hoe Flavio Briatore bleef ontkennen tijdens climax Crashgate

Het is hét verhaal dat voor altijd aan de Singaporese GP verbonden zal zijn: Crashgate. In augustus 2009 barstte de bom, bijna een jaar nadat Nelsinho Piquet zijn Renault tijdens de race opzettelijk in de muur zette om uiteindelijk zijn teamgenoot Fernando Alonso aan de zege te helpen. De bewijslast werd 11 maanden gelekt en ook FORMULE 1 kreeg inzicht het dossier. Flashback naar 2009:

Door Linda van der Heide

Natuurlijk ben je rancuneus als je door je Formule 1-team op straat wordt gezet. Natuurlijk wil Nelsinho Piquet zijn ex-teambaas Flavio Briatore een hak zetten en aantonen waartoe deze man in staat is. Daar gaat het echter niet om. De FIA heeft de Braziliaan weliswaar onschendbaarheid beloofd voor het vertellen van zijn verhaal, maar zijn carrière in de Formule 1 is voorbij. Geen enkel team zal de coureur nog willen inlijven.

Of Piquet slaagt in zijn opzet, is dan ook van minder belang. De grote vraag is of Renault, in de personen van Pat Symonds en Flavio Briatore, Piquet inderdaad gevraagd heeft om opzettelijk een crash te veroorzaken. Wordt bewezen dat het team zich schuldig heeft gemaakt aan competitievervalsing, lopen immers nogal wat coureurs en andere betrokkenen groot risico.

Lees ook: Flashback ’05: Jos vertelt over de eerste kartrace van zevenjarige Max (die hij ook meteen won)

Erger dan liegen en spioneren
Redenen om tot zulke desperate maatregelen over te gaan had Renault destijds genoeg. Het team had op dat moment nog geen race gewonnen, de fabrikant twijfelde of het door moest gaan met zijn Formule 1-tak en bovendien was het onduidelijk of Renault Alonso kon aanhouden. Maar dat mag nog altijd geen reden zijn om een Grand Prix bewust te saboteren Geen wonder dat FIA-voorzitter Max Mosley de zaak hoog opneemt. In zijn ogen is competitievervalsing erger dan liegen of spioneren.

Briatore doet in Monza hard zijn best de vermoorde onschuld te spelen. Hij start een strafrechtelijke procedure tegen vader en zoon Piquet wegens chantage. Waarbij je je overigens kunt afvragen of er überhaupt wel sprake is van chantage als Piquet – zoals Briatore beweert – geen opdracht heeft gekregen om te crashen. De Italiaanse teambaas houdt bij hoog en laag vol onschuldig te zijn. “Als iemand de regels breekt, dan is diegene daar zelf voor verantwoordelijk. Als ik je vertel om een bank te beroven en je dat na ons gesprek besluit te doen, dan voel ik me daar niet verantwoordelijk voor.”

‘Ik voelde de auto uitbreken’
Met deze opmerking helpt Briatore zijn zaak nauwelijks vooruit. Dat Renault in 2007 werd beschuldigd van spionage en onlangs nog bijna een schorsing aan zijn broek kreeg, werkt niet in het voordeel van de teamchef. Zijn geloofwaardigheid, en dat van zijn team, is aangetast. Bovendien spreken de bewijzen vooralsnog tegen Renault. Het bewijsmateriaal dat FORMULE 1 heeft ingezien bevat onder meer de verklaring van Piquet waarin hij uitgebreid vertelt waarom, waar en hoe hij in Singapore de muur in is gereden.

Lees ook: Flashback ’06: Hoe een online bericht de verhoudingen tussen Albers en Doornbos op scherp zette

“Nadat ik me ervan had verzekerd dat ik in de juiste ronde reed (het moest in de dertiende of veertiende ronde gebeuren, red.) verloor ik opzettelijk de controle over mijn auto bij het uitkomen van bocht zeventien. Ik deed dit door hard en vroeg op het gaspedaal te trappen. Toen ik voelde dat de achterkant van de auto uitbrak, bleef ik het gaspedaal hard intrappen in de wetenschap dat ik hierdoor hard in contact zou komen met de betonnen muur.” De transcriptie van het radioverkeer tussen Piquet en zijn team staaft die verklaring, evenals de telemetrie, waaruit op te maken valt dat Piquet die ronde inderdaad harder en eerder op het gas ging bij het uitkomen van bocht 17. Die conclusie trokken de stewards ook.

Wat verzwijgt Symonds?
De FIA sprak naar aanleiding van de zaak ook teambaas Briatore en technisch directeur Pat Symonds. Symonds weigerde vragen over de affaire te beantwoorden, maar gaf toe een dag voor de race met Piquet gesproken te hebben over de mogelijkheid om opzettelijk te crashen. Symonds beweert echter dat het Piquets eigen idee was. Daarmee verklaart hij nog niet waarom Renault de raceleiding dan niet heeft gewaarschuwd dat de Braziliaan overwoog met opzet te crashen. Symonds liet verder weten dat hij niet wil liegen tegen de FIA, maar met opzet gereserveerd reageert op de onderzoeksvragen. In het dossier verklaren de stewards dit gedrag verdacht te vinden – wat verzwijgt hij? Tot slot blijkt uit de data en de gesprekken tussen de het team en de technisch directeur dat Symonds na Piquets crash plotseling afweek van Fernando Alonso’s pitstopstrategie – tot grote verbazing van de engineers van het team.

In de paddock is menigeen er inmiddels van overtuigd dat Piquet de waarheid spreekt; prominente ex-coureurs als Niki Lauda en Martin Brundle hebben al laten weten dat ze Renault schuldig achten. Sommigen zien achter het uitlekken van het FIA-dossier bovendien politieke motieven. Het dossier staaft het verhaal van Piquet, terwijl Renault nog geen bewijzen voor zijn onschuld heeft kunnen indienen. Daardoor heeft de publieke opinie zich tegen het team gekeerd en daardoor ligt Flavio Briatore zwaar onder vuur. Net zoals begin dit jaar gebeurde met Ron Dennis na het leugenschandaal in Australië, zou het lekken van het bewijsmateriaal tot doel hebben om Briatore – een aartsrivaal van Max Mosley – tot aftreden te dwingen.

Lees ook: Flashback ’13: Profetische woorden van Hamilton: ‘Bij Mercedes valt nog wat te winnen’

Een beter motief lijkt echter te zijn dat Mosley een voorbeeld wil stellen. De Formule 1 is de afgelopen twee jaar enorm in diskrediet gebracht door het spionageschandaal rond McLaren en Ferrari, de leugenaffaire in Australië en het seksschandaal waarin de FIA-president zelf de hoofdrol speelde. Een nieuwe rel is het laatste dat de sport kan gebruiken. Mosley heeft al bevestigd dat de zwaarste straf – totale uitsluiting uit het wereldkampioenschap – een reële optie is als Renault schuldig wordt bevonden. De FIA ziet de Franse renstal echter liever niet vertrekken, al was het alleen maar omdat er al in één jaar tijd twee fabrikanten zijn opgestapt en om de klantenmotoren die Renault aan andere teams levert.