De Grand Prix van São Paulo is een race met twee gezichten. Vanuit de paddock kun je de sloppen van de wijk Interlagos zien liggen. Andersom zien de bewoners van deze favela eens per jaar het miljardencircus van de Formule 1 in hun achtertuin, slechts gescheiden door hekken.

Op delen van de baan racen Max Verstappen, Lewis Hamilton en achttien andere F1-coureurs in bolides die miljoenen kosten en zie je op de achtergrond armoedige huizen waar riolering, elektriciteit en stromend water in veel gevallen ontbreken. Sommige bewoners bieden hun dak aan als vip-terras. Voor de broodnodige extra inkomsten. De gasten zijn doorgaans Brazilianen, die het aandurven en zich tot op zekere hoogte beschermd weten.

De Formule 1 komt al decennialang op bezoek in de geboortestad van Ayrton Senna, we zijn het enorme contrast bijna gewoon gaan vinden. De veiligheid is dezer dagen steevast wel een punt van zorg voor de lokale autoriteiten en de FIA. Politie en leger zijn overal prominent aanwezig, bedoeld om incidenten (hopelijk) te voorkomen.

Lees ook: Max Verstappen verwacht dat Pérez op eigen kracht tweede wordt

Excessen vallen nooit helemaal uit te sluiten. Bijna jaarlijks is er wel een collega (journalist of fotograaf) die ‘iets’ meemaakt. Een overval bijvoorbeeld. Sao Paulo is niet voor niets de enige race op de kalender waar de teams worden uitgerust met busjes met kogelvrij glas. Ik kan me nog de race van 2017 herinneren toen medewerkers van Mercedes, Williams, Sauber en Pirelli door gewapende lieden werden aangevallen onderweg van het circuit naar het hotel. Het was groot nieuws. Dat een fotograaf datzelfde weekend ook werd beroofd van zijn spullen sneeuwde daarbij enigszins onder.

Ook voor mediavertegenwoordigers is het vanzelfsprekend nog steeds oppassen geblazen en is het zaak om via de aangegeven routes naar het circuit te rijden en niet altijd te vertrouwen op de navigatie-apparatuur, die bij het bepalen van de route immers geen rekening houdt met minder veilige buurten.

Deuren op slot, raampjes dicht

Vorig jaar kregen we op de vrijdagavond voor de Grand Prix toch onbedoeld een inkijkje in het leven in een Braziliaanse favela. Door enorme regenoverlast was de hoofdingang van het circuit afgesloten, omdat een tunnel onder water was gelopen. En dus werd het complete F1-circus het circuit op gedirigeerd en via een achteruitgang naar buiten geleid. Recht de favela in. Stapvoets en met escorte van politie reden we in het donker door de smalle deels ondergelopen straatjes, terwijl enkele bewoners ons gadesloegen, nieuwsgierig en argwanend tegelijk. Eigenlijk precies zoals wij naar hen keken. Met de deuren op slot en de raampjes dicht, dat dan weer wel.

VIDEO: een sim-rondje met Max Verstappen in São Paulo

De zijweggetjes waren door politie of leger geblokkeerd, zodat niemand per ongeluk verkeerd kon rijden of mogelijke dreiging uit die hoeken al in de kiem werd gesmoord. Het was een kort, maar indrukwekkend autoritje door een wijk waar het leven voor de meesten letterlijk en figuurlijk een worsteling is. Een gevecht om te overleven. Ten koste van alles soms. Want als misdaad ervoor zorgt dat er ’s avonds eten op tafel staat en de kinderen op z’n minst een dak boven hun hoofd hebben, dan valt de criminaliteit rondom het circuit en in andere delen van de Braziliaanse metropool nog steeds niet goed te praten, maar wel te begrijpen. En zeker als het miljardencircus van de Formule 1 bij je op bezoek komt.

Dit jaar heb ik geen eigen huurauto, maar deel ik met een Belgische collega die in hetzelfde hotel zit dagelijks de taxi en laten we ons vlak voor de poorten van het circuit afzetten. Een wandelingetje door de wijk? Nee, toch maar liever niet…

De speciale kampioensuitgave van FORMULE 1 Magazine ligt NU in de winkel. Het magazine is ook al digitaal te bestellen, met gratis bezorging in heel Nederland! Lees alles over de bijzondere WK-trilogie van Max Verstappen, met unieke fotografie van onze huisfotograaf Peter van Egmond. Met in dit nummer verder o.a:

  • Exclusief interview Oranje-bondscoach Ronald Koeman: ‘Max doet me aan Messi denken’
  • Red Bulls teambaas Christian Horner blijft zich verbazen: ‘Alle superlatieven voor Max zijn op’
  • Fotoserie: Verstappens snelle weg naar de derde wereldtitel
  • Het uitgekiende F1-traject van Jan Lammers en zoon René
  • Gallery: het allermooiste beeld van huisfotograaf Peter van Egmond
  • Columns Noël Ummels en Nelson Valkenburg
  • F1 Insider Graham Watson over FOM’s commerciële belang van een nieuwe superster
  • En verder alles over Max Verstappens kampioensweekend in Qatar!